Etkileri vücudumuzdaki her bir hücrede görülen tiroid hormonu, büyüme, gelişme, metabolizma dengesi gibi yaşamsal faaliyetler için olduğu kadar, nörolojik ve psikolojik iyilik hali için de çok gerekli bir hormondur. Klinik olarak çocuklarda hipotiroidin, hipertiroide göre daha sık görüldüğünü söyleyen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları& Çocuk Endokrin Uzmanı Prof. Dr. Nesibe Andıran, bunun sebepleri arasında ilk sırada hashimoto tiroiditin bulunduğunu belirtti.
HASHİMOTO TİROİDİT NEDİR?
Hashimoto tiroidit otoimmün bir hastalıktır. Vücudun bağışıklık sistemi bilinmeyen bir sebeple tiroit bezini yabancı ve tehlikeli olarak algılar, tiroid bezine karşı savaş açar. Vücudu korumak için hücrelerle, antikorlarla tiroit bezine saldırır. Bu da tiroit bezinin çalışmasını ve yeterince tiroit hormonu salgılamasını engeller. Tiroid bezi yetmezliğinin en önemli sebebi Hashimoto tipi tiroid bezi iltihabıdır. Hastalığın başlangıcında yapılan muayenede küçük bir guatr tespit edilebilir. Kanda anti-TPO seviyesi yüksektir. TSH, T3 ve T4 gibi tiroid fonksiyon değerleri normal, düşük yada nadiren yüksektir. Zaman geçtikçe tiroid yetmezliği gelişir. Yıllar geçtikçe tiroid bezi giderek küçülür. Çocukluk çağında nadir olarak rastlanan hastalık en çok ergenlikte ve kız çocuklarında görülür.
HASHİMOTO TİROİDİT BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ
Tiroid hormonunun azlığı (hipotiroidi) ya da fazlalığı (hipertiroidi), çocukluk ve ergenlik çağında her biri kendine özgü şikayetlerle kendini gösteren çeşitli hastalıklara sebep olur. Tiroid bozuklukları bazen belirti vermeyebilir ve ancak laboratuvar testleriyle tespit edilebilir. Hayatın bu evreleri büyüme ve gelişmenin en yoğun ve en hızlı gerçekleştiği dönemdir. Tiroid fonksiyon bozuklukları ise başta bedensel gelişim olmak üzere çocuğun psikolojisini de olumsuz etkiler.
Hashimoto tiroidit, çok yüksek genetik geçişi olan bir hastalıktır. Ailesinde Hashimoto tiroidit öyküsü olan çocuk ve gençlerin bu yönden takibi, hastalığın erken teşhisi bakımından önemlidir ve tedavinin başarı şansını artırır.
Günümüzde Hashimoto tiroidit hastalığını tamamen ortadan kaldıracak bir tedavi şekli yoktur. Eğer birlikte guatr ve tiroid bezi yetmezliği varsa, bunlar tedavi edilebilir. Tedavide TSH düzeyini normal seviyeye getirecek hormon ilaçları kullanılır. Hipotiroidi yani tiroid yetmezliği olmadığı halde guatrı olan Hashimoto hastalarında, tiroid ilaçları sayesinde guatr küçülebilir.
Hashimoto tiroidit, eğer guatr ve tiroid yetmezliği yoksa herhangi bir belirti göstermez. Rutin sağlık kontrollerinde ya da başka bir nedenle yapılan kan tahlillerinde anti-TPO serum seviyesinin yüksek olmasından anlaşılır. Genel yaklaşım, guatr ve yetmezliğe sebep olmadığı sürece tedaviye gerek olmadığı fakat mutlaka takip edilmesi gerektiği yönündedir.
arpanetmedya.com’a katkıları için teşekkürler.
Çocuklara imece kültürü nasıl kazandırılır?